Chào các bạn,
Tương lai kinh doanh của thế giới đang đi về hướng nào?

Trong bài viết hôm nay, mình giới thiệu với các bạn xu hướng các việc làm về nghệ thuật và thiết kế trong kinh doanh ở Mỹ, qua trao đổi của anh Daniel Pink, một biên tập viên cho tạp chí Wired nổi tiếng, và là người từng viết diễn văn cho phó tổng thống Al Gore.

Theo anh Daniel, máy tính và toàn cầu hóa đang lấy đi các việc làm có nhiều ở các thập niên trước như kỹ sư, luật sư, kế toán viên; các công việc có thể lập trình tự động được.

Bây giờ, một người bình thường có thể mở được trang web với các công cụ tự động, một dây chuyền sản xuất có thể chế tạo quần áo, đóng gói rau quả, sản xuất máy tính, với ít kỹ sư và nhân công như trước.

Một chiếc máy tính laptop dần dần sẽ bình thường như một quyển sách hay chiếc bút bi.

Và công việc được trả giá cao và cần thiết hiện nay là nghệ thuật, thiết kế, âm nhạc,… những gì thổi ý nghĩa vào sản phẩm, đổng cảm vói tâm hồn con người trong một thế giới được cơ khí hóa.

Sản phẩm được trả giá cao hơn sẽ là các sản phẩm đẹp và đồng cảm chứ không chỉ dùng được. Nhà hàng mang phong cách một ốc đảo ở châu Phi, chiếc đĩa mang cảnh làng quê Việt Nam, tranh tường mang vẻ cổ kính của các nhà thờ ở Ý.

Vậy mối liên hệ giữa các sản phẩm có tính nghệ thuật cao và tư duy tích cực như thế nào nhỉ?

Các sản phẩm đẹp cũng giúp cho con người có cái nhìn hướng thượng và tích cực với cuộc sống, trồng nhiều cây xanh, yêu nụ cười của những người nông dân, đồng cảm với ước mơ được đến trường của trẻ em châu Phi.

Đồng thời, sản phẩm đẹp có giá trị kinh doanh cao hơn một sản phẩm chỉ dùng được.

Tư duy tích cực, thành thật và khiêm tốn giúp con người có được sự tự do tinh thần để tha hồ tưởng tượng và sáng tạo ra những sản phẩm đẹp nhất và chất lượng cao nhất. Tất cả những tác phẩm thuần túy được tạo ra dựa trên một điều căn bản: tác giả trung thực với chính mình.

Nếu không thành thật thì luôn bị tù túng trong vùng nhợt nhạt và tạo ra hàng rẻ tiền, sao chép.

Nghệ thuật, Trái tim, và Tương lai

Tôi muốn bắt đầu bằng kể với các bạn về một trong những sai lầm lớn nhất mà tôi từng mắc phải.

Hơn một thập kỷ rưỡi về trước, tôi làm một chuyện tôi rất tiếc – một chuyện tôi đôi chút xấu hổ, một chuyện tôi ước là không ai biết. Tôi muốn nói với bạn ngày hôm nay – Nếu bạn hứa giữ điều này chỉ ở trong phòng này thôi, giữa bạn và tôi.

Khi là một cậu trai trẻ, trong giây phút thiếu chín chắn của tuồi trẻ, tôi đi học luật. Tôi không học tốt ở trường luật. Thực tế, tôi tốt nghiệp trong nhóm 10% dưới đáy lớp. Tôi đã không thích trường luật. Tôi chưa từng hành nghề luật ngày nào trong đời tôi cả. Nếu tôi có thể ấn nút tua lại và làm lại khác hoàn toàn, tôi sẽ ấn.

Vậy, tại sao tôi làm điều đó? Tại sao tôi đi học trường luật? Tại sao, ồ, tại sao tôi đi vào trường luật?

Câu trả lời thực tế rất đơn giản. Đó là câu trả lời một số các bạn có trước đây. Đó là câu trả lời một số các bạn từng nghe trước đây.

Đó là lỗi của cha mẹ tôi.

Để tôi giải thích.

Khi tôi là một đứa trẻ – lớn lên trong một gia đình trung lưu, trong giữa nước Mỹ trong giữa thập kỷ 70s, mỗi cha mẹ đưa ra một đĩa lời khuyên như nhau cho con cái. Có điểm tốt, đi vào đại học, và theo một nghề cho mức sống tốt và có lẽ một chút danh tiếng. Nếu bạn giỏi toán và khoa học, làm bác sĩ. Nếu bạn giỏi tiếng Anh và lịch sử, làm luật sư. Nếu máu làm bạn kinh sợ và khả năng ngôn ngữ của bạn cần nhiều tiến bộ, làm kể toán viên.

Đó là lời khuyên cha mẹ cho tôi. Đó là lời khuyên hầu hết các cha mẹ trung lưu cho con cái. Bác sĩ. Luật sư. Kế toán viên. Kỹ sư. Đó là những công việc lẫn đến mảnh đất hứa của an toàn nghề nghiệp, danh tiếng nghề nghiệp và hạnh phúc.

Lời khuyên này được tin thật nhiều đến nỗi nếu bạn lệch khỏi lối đi này, mọi người cố chen vào và lái bạn về quỹ đạo. Ví dụ, trong trường học, tôi tập trung vào ngữ văn. Và tôi có cùng câu hỏi lặp đi lặp lại. Đó là câu hỏi một số các bạn đã hỏi từ trước. Đó là câu hỏi một số các bạn dã nghe từ trước.

Bạn sẽ làm gì với cái này? Ngữ văn? Bạn sẽ làm gì với cái này?

Nghe quen không?

Đi học trường luật, cha mẹ tôi nói. Đó là cái gì có thể đở ta cùng đường. Đi học trường luật, mọi người nói. Nó sẽ cho các con nhiều cơ hội lựa chọn. Bây giờ, để công bằng, lời khuyên đó có ý tốt. Và ở thời điểm đó, nó không hẳn là sai. Thời đó, đi học trường luật là một lối đi khôn ngoan vào thế giới đáng được tôn trọng.

Nhưng ngày hôm nay, lớp tốt nghiệp 2004, điều đó không còn đúng nữa. Những ngày này, lời khuyên đó không chỉ tẻ nhạt. Nó nguy hiểm. Bởi lẽ tương lai bạn đang nhìn đến rất khác tương lai tôi đối diện khi tôi tốt nghiệp cách đây 18 năm.

Ngày hôm nay, tương lai không thuộc về kỹ sư, luật sư, và kế toán. Tương lai thuộc về một loại người khác với kiểu trí óc khác. Tương lai thuộc về nghệ sĩ và người thiết kế, người chụp ảnh, và người minh họa. Tương lai thuộc về người sáng tạo, người đồng cảm, người nhận ra khuynh hướng, người tạo ra ý nghĩa. Theo cách nói khác, nó thuộc về những người như bạn.

Ở nước Mỹ, số lượng những người thiết kế hình họa đã tăng 10 lần trong một thập kỷ; nhưng người thiết kể nghệ hình họa đã vượt số kỹ sư hóa học gấp bốn lần. Từ năm 1970, nước Mỹ đã có nhiều hơn 30% số người kiếm sống bằng soạn nhạc hay trình diễn nhạc.

Nhiều người Mỹ ngày hôm nay làm về nghệ thuật, giải trí và thiết kế hơn công việc như luật sư, kế toán và kiểm toán.

Đó chỉ là khởi đầu. Bởi lẽ một số lực mạnh mẽ đang hội tụ để làm lời khuyên của cha mẹ tôi lỗi thời – và làm bằng cấp của bạn từ trường Ringling giá trị hơn bạn từng tưởng tượng khi bạn nhập học cách đây bốn năm.

Một trong những lực đó là tự động hóa. Máy tính đã bắt đầu làm rung chuyển cuộc sống của những công nhân cổ trắng trong thế hệ này nhiều như chúng làm ngắt đứt cuộc sống của những công nhân cổ xanh thế hệ trước. Máy tính bây giờ có thể làm nhiều tác vụ lặp lại – xử lý đơn kiện, thêm các con số, tìm kiếm dữ liệu – nhanh hơn, rẻ hơn, và tốt hơn con người. Do đó kế toán viên mất việc cho Turbo Tax và những phần mềm kế toán khác. Cũng như thế với luật sư. Luật sư bình thường tính 180 đô một giờ.

Nhưng bây giờ bạn có thể có những văn bản pháp luật đơn giản trên mạng giá 15 đô. Bạn có thể lên mạng và li dị chỉ với 249 đô. Điều đó sẽ làm cho nhiều luật sư mất việc.

Và rồi toàn cầu hóa. Như chúng ta thấy trong năm này, có hàng triệu công nhân cổ trắng có khả năng ở Ấn Độ, Phi Luật Tân, và những nơi khác sắn sàng làm những việc như lập trình đơn giản và phân tích tài chính với giá chỉ bằng một phần nhỏ của lương công nhân ở tây phương. Điều đó sẽ làm cho nhiều người làm việc với code và các con số thất nghiệp.

Hai lực này – tự động hóa và toàn cầu hóa – đang thay đổi sâu sắc thế giới việc làm. Có nghĩa là bất kỳ công việc nào chỉ dựa đơn giản trên việc đi theo một loạt quy luật – công việc có thể viết xuống thành một trang thủ tục, hay có thể được cấu hình để đưa đến một câu trả lời đúng duy nhất – sẽ bị mất. Và điều đó có nghĩa là những công việc còn lại là những việc mà máy tính không thể làm nhanh hơn và công nhân trí thức ở nước ngoài lương thấp không thể làm rẻ hơn.

Những việc còn lại bao gồm các việc tạo ra vẻ đẹp và chạm vào tâm hồn con người. Chúng sẽ dựa ít hơn vào não trái, kiều thông minh SAT chúng ta đã được dạy để kính trọng và tôn thờ – và nhiều hơn về những yếu tố của não phải về nghệ thuật và trái tim.

Nghệ thuật và trái tim. Tạo ra điều gì đó mà thế giới không biết rằng nó đã mất đi. Tạo ra những mối liên hệ đầy ý nghĩa và đồng cảm với người khác. Đó là những tính chất khó sao bản được. Và những cái này, tôi vui vẻ mà nói, đúng là những yếu tố bạn đang thuần thục ở đây tại trường Ringling.

Nhưng đợi chút, còn nữa. Bạn thấy đấy, nền kinh tế đầy những công nhân não trái đã làm việc tốt. Đất nước này, và hầu hết những nước đã phát triển, trở nên giàu mạnh hơn bất kỳ nhóm dân tộc nào trong lịch sử thế giới. Điều này đã thay đổi bản chất của kinh doanh – và nó sẽ thay đổi tiến trình của đời sống lao động của chúng ta. Và nếu bạn không tin tôi, nhìn vào hình dưới đây. Đây là một chiếc đồng hồ, hay là một thiết bị báo thức? – nhưng không phải chỉ là như bao thiết bị khác. Đây là một thiết bị chăm sóc giấc ngủ thiết kế cao cấp — cho chúng ta hiểu rằng, khi ngủ chúng ta không chỉ có lên giường ngủ vào buổi tối và thức dậy đúng giờ vào buổi sáng (cần báo thức) — một giấc ngủ đủ sâu, đủ giờ khoa học sẽ tốt cho sức khỏe như thế nào, nếu Bạn không chủ động tìm hiểu ở các tài liệu y học thì liệu Bạn có biết? Nhưng với sản phẩm chăm sóc giấc ngủ, Bạn có ngay một người Bác sĩ yêu thương như Mẹ, gần gũi như Cha báo cho bạn biết chất lượng giấc ngủ của mình, để điều chỉnh kịp thời. Nó đáng giá để bạn đặt ngay đầu giường.

Nhưng, có một điểm quan trọng ở đây – một điểm rất quan trọng. Trong kinh doanh, không đủ để cho một công ty hay một cá nhân bán ra một sản phẩm chỉ đơn giản là làm được việc. Bất kỳ ai cũng có thể tạo ra sản phẩm như vậy. Trong thị trường ngày nay tràn ngập đủ mọi thứ, sản phẩm và dịch vụ [của ta] phải đẹp đẽ về hình thức và vượt trội về tình cảm. Bây giờ, ở đâu bạn học về vẻ đẹp hình thức và thăng hoa tình cảm? Ở trường luật? Không, ở trường nghệ thuật.

Và điều đó giải thích tại sao một bằng về nghệ thuật bây giờ có lẽ là bằng quan trọng nhất trong kinh doanh.

Daivujsc.com rất vui khi được chia sẻ cùng với các bạn đọc.